Mụn trứng cá: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả
Mụn trứng cá xuất hiện trên da khiến phái đẹp mất tự tin và ảnh hưởng nhiều đến công việc cũng như sinh hoạt hàng ngày. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến hình thành mụn trứng cá? Làm thế nào để ngăn ngừa mụn trứng cá hoành hành? Để hiểu rõ hơn về mụn trứng cá, hãy cùng Sahemul tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là bệnh da liễu mãn tính xảy ra khi nang lông bị tắc nghẽn do tế bào chết, dầu thừa, bã nhờn, bụi bẩn,… Mụn có thể xuất hiện ở cả nam và nữ trong nhiều độ tuổi khác nhau nhưng gặp chủ yếu ở độ tuổi dậy thì.
Mụn trứng cá thường xuất hiện ở vùng mặt, cổ, ngực,… với từng mức độ nặng nhẹ khác nhau. Mụn có thể là những nốt nhỏ li ti, không viêm hoặc mụn viêm đỏ, sưng đau hoặc chứa đầy dịch mủ. Nếu không được điều trị sớm mụn có thể để lại nhiều hậu quả nặng nề, điển hình là sẹo lồi, sẹo lõm.
Mụn được hình thành do quá trình bài tiết dầu nhờn quá mức cùng với sự sừng hóa tại cổ nang lông, gây ra tình trạng bít tắc nang lông. Thêm vào đó, sự tăng sinh quá mức vi khuẩn P. acnes – vi khuẩn kị khí tồn tại trên bề mặt da sẽ kích hoạt cơ chế bảo vệ của cơ thể. Các tế bào bạch cầu sẽ di chuyển đến các nốt mụn để chống lại sự tăng sinh vi khuẩn và gây ra tình trạng viêm với các biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau.
Đọc thêm: Mụn trứng cá có mùi hôi do đâu?
Nguyên nhân hình thành mụn trứng cá
Mụn trứng cá hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể kể đến là:
Rối loạn hormon
Sự tăng sinh quá mức hormon androgen sẽ làm tăng tiết bã nhờn và dầu thừa trên da gây tình trạng tắc nghẽn nang lông. Đây là điều kiện thuận lợi làm tăng sinh mạnh mẽ vi khuẩn P. acnes và gây ra phản ứng viêm.
Hormon adrogen là hormon sinh dục có mặt ở cả nam và nữ, tuy nhiên ở nam có nồng độ cao hơn. Sự tăng sinh bất thường hormon adrogen có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:
- Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt.
- Bước vào tuổi dậy thì.
- Phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh.
- Phụ nữ mang thai.
Không làm sạch da đúng cách
Sau một ngày dài làm việc và học tập mệt mỏi, làn da của bạn phải tiếp xúc với vô vàn bụi bẩn và các tác nhân gây hại khác. Chính vì vậy, nếu không được làm sạch đúng cách, làn da của bạn sẽ đối mặt với nguy cơ bị mụn tấn công. Ngay cả khi không trang điểm, bạn cũng cần thực hiện làm sạch da bằng nước tẩy trang và sữa rửa mặt. Cùng với đó, bạn cần tẩy tế bào chết 2 – 3 lần/tuần để loại bỏ các tế bào sừng và tăng hiệu quả làm sạch da.
Chế độ ăn uống không khoa học
Chế độ ăn uống có mối liên hệ mật thiết tới nguy cơ hình thành mụn trứng cá. Nghiên cứu cho thấy những người thường xuyên ăn đồ ngọt, tiêu thụ nhiều đường có nguy cơ bị mụn trứng cá cao hơn những người ít ăn đồ ngọt. [1] Lý giải điều này là do việc tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt sẽ làm tăng nồng độ insulin trong máu, từ đó làm tăng nồng độ nội tiết tố androgen và gia tăng sản xuất bã nhờn trên da. Bên cạnh đó, các chế phẩm từ sữa, đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ,… cũng làm tăng nguy cơ hình thành mụn trứng cá.
Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp
Mỗi làn da có những đặc điểm riêng biệt. Điều này đồng nghĩa với việc bạn cần lựa chọn những sản phẩm chăm sóc da phù hợp với làn da của mình. Tốt nhất, bạn nên test thử trước trên một vùng da nhỏ và theo dõi phản ứng trong khoảng 2 – 3 ngày.
Tâm lý căng thẳng
Căng thẳng, lo lắng là kẻ thù phá hoại da một cách âm thầm. Nghiên cứu cho thấy khi bị căng thẳng, cơ thể tăng tiết hormon androgen và cortisol để phản ứng lại với tình trạng này. Trong khi đó, 2 hormon này làm tăng tiết bã nhờn và dầu thừa trên da. Hơn nữa, căng thẳng cũng làm chậm quá trình làm lành những tổn thương trên da khiến quá trình điều trị kéo dài dai dẳng và gây ảnh hưởng đến tâm lý.
☛ Tham khảo đầy đủ tại: Mụn do stress: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị triệt để
Thói quen xấu
Những thói quen tưởng chừng như vô hại cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho mụn trứng cá hoành hành và tái phát nhiều lần. Trong đó phải kể đến là thói quen sờ tay lên mặt hay dùng dụng cụ nặn mụn chưa được vệ sinh sạch sẽ. Hành động làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cũng như tạo điều kiện cho bụi bẩn dễ dàng xâm nhập vào sâu bên trong da.
Ngoài ra, thường xuyên thức khuya, nghỉ ngơi không hợp lý, không thay chăn ga, vỏ gối thường xuyên, thường xuyên uống đồ uống có cồn, chất kích thích,… cũng là nguyên nhân khiến mụn xuất hiện.
Điểm mặt 7 loại mụn trứng cá thường gặp
Mụn đầu trắng: Đây là loại mụn không viêm, nằm ẩn dưới da, được hình thành khi bụi bẩn, tế bào chết tích tụ và làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Mụn chuyển thành mụn viêm (mụn đỏ, mụn bọc, mụn nang,… ) khi có các yếu tố tác động như thức khuya, không vệ sinh mặt sạch sẽ, căng thẳng, lo lắng quá mức,…
☛ Xem thêm: Bỏ túi 8 cách trị mụn trứng cá đầu trắng hiệu quả
Mụn đầu đen: Là những mụn nhỏ li ti, có đầu đen sẫm. Sỡ dĩ, mụn có đầu đen là do bị oxy hóa bởi các yếu tố môi trường. Mụn đầu đen thường xuất hiện ở những cô nàng sở hữu làn da dầu hơn làn da khô hoặc da hỗn hợp và tập trung ở vùng da tiết nhiều dầu như vùng trán, vùng cánh mũi,…
☛ Gợi ý: Hướng dẫn cách trị mụn đầu đen ở tuổi dậy thì đơn giản
Mụn ẩn: Nằm sâu trong nang lông. Loại mụn này rất khó phát hiện bằng mắt thường do nó không có biểu hiện sưng viêm. Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến mụn ẩn là chế độ ăn uống không khoa học, công việc, học tập áp lực, chế độ chăm sóc da không phù hợp,…
Mụn viêm đỏ không nhân: Biểu hiện đặc trưng của mụn viêm đỏ là tình trạng sưng tấy, đau nhức. Mụn thường không có nhân, đây là loại mụn viêm thể nhẹ nhất.
Mụn mủ: Là loại mụn đỏ, sưng tấy và chứa nhiều dịch mủ bên trong, được hình thành khi hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ do sự tấn công của vi khuẩn gây mụn trứng cá P. acnes. Dịch mủ trong mụn rất dễ bị vỡ và lây lan sang các vùng da khác. Vì vậy, bạn cần hết sức lưu ý trong quá trình chăm sóc da tại nhà.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Mách bạn 7 cách trị mụn mủ ở mũi nhanh-gọn-lẹ tại nhà
Mụn bọc: Nguyên nhân gây ra mụn chủ yếu là do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp, ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, yếu tố môi trường (bụi bẩn, gốc tự do, nguồn nước sinh hoạt ô nhiễm,…). So với mụn mủ, mức độ viêm nhiễm của mụn bọc nặng nề và khó điều trị hơn. Chính vì vậy, bạn nên điều trị sớm nhất có thể để hạn chế tối đa nguy cơ hình thành sẹo.
Mụn nang: Đây là tình trạng mụn nặng nhất trong tất cả các loại mụn. Mụn nang còn được gọi mụn mạch lươn do bề mặt mụn gồ ghề tạo thành những ngóc ngách giống đường đi của con lươn. Các phương pháp điều trị mụn chủ yếu là sử dụng kem bôi trị mụn, thuốc uống hoặc các công nghệ thẩm mỹ như chiếu tia laser, chiếu ánh sáng sinh học,… Đối với mụn nang, phương pháp điều trị từ thiên nhiên gần như không cho hiệu quả rõ nét.
Phương pháp điều trị mụn trứng cá hiệu quả
Dưới đây là một số phương pháp được đánh giá là có hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá mà bạn có thể tham khảo:
Điều trị tại chỗ
Sử dụng kem trị mụn trứng cá là một trong những biện pháp tối ưu mang lại hiệu quả trị mụn nhanh chóng, tức thời. Dưới đây là một số thành phần trong kem trị mụn trứng cá thường gặp:
BHA: Chắc hẳn, đây là thành phần quá đỗi quen thuộc với các tín đồ skincare. BHA có khả năng tan trong dầu nên dễ dàng thấm sâu vào từng ngóc ngách trong lỗ chân lông và cuốn theo bụi bẩn và dầu nhờn ra ngoài, từ đó giảm nguy cơ mụn hình thành. Hơn nữa, thành phần này còn có khả năng đẩy nhân mụn và tiêu sạch nhân mụn và hạn chế tối nguy cơ mụn tái phát.
AHA: Được coi là “cây chổi” giúp quét sạch bụi bẩn, bã nhờn bám trên bề mặt da, làm thông thoáng lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn hình thành. Bên cạnh đó, AHA còn giúp loại bỏ các tế bào già cỗi và lớp sừng khô ráp, sẫm màu trên da. Nhờ đó, các vùng da xỉn màu, tối màu được loại bỏ và làn da trở nên trắng sáng tức thì.
Azelaic acid: Giúp điều trị tình trạng viêm, sưng do mụn và giải quyết triệt để tình trạng thâm mụn. Azelaic acid dần được thay thế các thành phần trị mụn và thâm mụn trước đây như Benzoyl peroxide, Hydroquinone do lành tính và mang lại hiệu quả điều trị không hề kém cạnh các thành phần thế hệ cũ.
☛ Tham khảo đầy đủ tại: AHA khác gì BHA? Thành phần nào phù hợp với bạn?
Điều trị toàn thân
Thuốc điều trị mụn ẩn chứa nhiều tác dụng không mong muốn. Chính vì thế, thuốc chỉ được sử dụng khi tình trạng mụn của bạn không đáp ứng điều trị với các biện pháp kể trên và đã qua thăm khám, chỉ định bởi bác sĩ.
➤ Kháng sinh
Kháng kháng sinh là tình trạng khá phổ biến hiện nay nên sử dụng kháng sinh trong điều trị mụn trứng cá không phải lựa chọn đầu tay. Tuy nhiên, nếu tình trạng mụn ở mức độ nặng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kháng sinh dạng bôi ngoài da hay dạng uống.
➤ Isotretinoin
Là sự lựa chọn đầu tay của bác sĩ trong điều trị mụn trứng cá thể nặng (mụn bọc, mụn nang,…) không đáp ứng điều trị với Benzoyl peroxide, Salicylic acid. Isotretinoin giúp làm giảm tình trạng mụn bằng cách điều tiết quá trình sản xuất dầu nhờn, giảm nhanh tình trạng mụn sưng, viêm, bình thường hóa quá trình sừng hóa và ức chế hoạt động của vi khuẩn gây mụn P. acnes.
➤ Thuốc cân bằng nội tiết tố
Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến hình thành mụn là do rối loạn nội tiết tố trong cơ thể và làm tăng tiết hormon androgen. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định bạn sử dụng một số thuốc để đưa nồng độ hormon androgen về mức bình thường như thuốc tránh thai hàng ngày, Spironolactone, Estrogen,…
☛ Có thể bạn quan tâm: Uống thuốc tránh thai trị mụn: Lợi hay hại?
Liệu pháp thẩm mỹ
Liệu pháp ánh sáng sinh học: Liệu pháp chiếu ánh sáng sinh học là liệu pháp không xâm lấn. Tùy vào mục đích điều trị, bác sĩ sẽ soi làn da của bạn dưới ánh sáng có bước sóng khác nhau. Ngày nay, chiếu ánh sáng đỏ và ánh sáng xanh là 2 phương pháp được sử dụng phổ biến.
Phi kim: Là phương pháp sử dụng thiết bị có đầu kim siêu nhỏ (kích thước nano) tác động lên bề mặt da nhằm tạo những tổn thương giả, nhờ đó các tinh chất có thể dễ dàng thấm sâu vào trong da và phát huy tối đa hiệu quả điều trị của mình.
Peel da: Phương pháp cũng được sử dụng phổ biến để điều trị mụn trứng cá tại các cơ sở thẩm mỹ. Nguyên lý của phương pháp này là sử dụng các hợp chất hóa học tự nhiên tác động lên da giúp loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn, vi khuẩn ở sâu trong nang lông. Các thành phần thường được sử dụng là AHA, BHA ở nồng độ cao, Tricloacetic Acid (TCA),…
Mặc dù, phần lớn đều cho thấy liệu pháp thẩm mỹ cho hiệu quả trị mụn gần như 100%. Nhưng các biện pháp này thường không được sử dụng đơn độc mà kết hợp với các phương pháp khác, ví dụ như thuốc hoặc kem bôi trị mụn.
Tiếp đó, các phương pháp này cần được duy trì và theo dõi trong một thời gian dài, thông thường là 1 – 2 năm. Ngoài ra, bạn có thể gặp một số tác dụng phụ như da đỏ, châm chích, sưng tấy, nghiêm trọng hơn là bỏng da trong quá trình điều trị. Vì vậy, bạn cần cân nhắc giữa hiệu quả điều trị và tác dụng phụ có thể gặp phải trong quá trình thực hiện.
Làm thế nào để ngăn ngừa mụn trứng cá hình thành?
Những nốt mụn đáng ghét hoành hành trên da là điều mà không một ai trong chúng ta mong muốn. Trong phần dưới đây, Sahemul sẽ gửi tới bạn một số biện pháp để ngăn ngừa mụn hình thành.
Vệ sinh da mặt hàng ngày: Làm sạch da mặt hàng ngày giúp loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, vi khuẩn và bã nhờn còn tồn tại trên da. Không những thế, nó còn làm thông thoáng lỗ chân lông và tạo điều kiện thuận lợi cho dưỡng chất trong các bước chăm sóc da tiếp theo có thể dễ dàng thấm sau vào da.
Hạn chế đưa tay lên mặt: Thường xuyên đưa tay lên sờ mặt sẽ làm gia tăng nguy cơ bụi bẩn, vi khuẩn bám trên bề mặt da và hình thành nên mụn.
Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế các thực phẩm cay, nóng, nhiều dầu mỡ,… là một trong những biện pháp ngăn ngừa mụn trứng cá đơn giản mà vô cùng hiệu quả.
Cấp ẩm cho da: Bổ sung độ ẩm cho da giúp giảm quá trình bài tiết dầu nhờn trên da và giảm nguy cơ hình thành tổn thương sau mụn. Bạn ưu tiên chọn kem dưỡng ẩm có chứa các thành phần như Ceramide, Glycerin, Hyaluronic acid, Panthenol,… để tăng khả năng dưỡng ẩm cho da và giúp phục hồi da nhanh chóng.
Thoa kem chống nắng thường xuyên: Da mặt tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, gốc tự do, bụi bẩn,… là nguyên nhân chính gây nên tình trạng mụn trứng cá. Vì vậy, bạn hãy trang bị cho làn da của mình một lớp bảo vệ vững chắc bằng cách thoa kem chống nắng hàng ngày, ngay cả khi không ra ngoài nhé!
Sahemul – Bí quyết sở hữu làn da sạch mụn, sáng khỏe
Một trong những sản phẩm kem trị mụn trứng cá đang làm mưa làm gió trong cộng đồng làm đẹp mà bạn không nên bỏ qua đó là Kem ngừa mụn Sahemul. Sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền, công nghệ hiện đại tại nhà máy Hi-tech Thái Minh và được phân phối bởi Công ty Dược phẩm Amazon.
Bên cạnh đó, Sahemul còn là một trong ít sản phẩm trên thị trường đã được Bộ y tế cấp phép lưu hành. Do đó, bạn hoàn toàn có thể yên tâm về chất lượng cũng như nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm.
Sahemul có hiệu quả hỗ trợ điều trị đối với các loại mụn trứng cá từ nhẹ đến nặng như mụn đầu trắng, mụn viêm, mụn mủ, mụn bọc, mụn nang,… và cả những vết thâm sau mụn.
Để được tư vấn cũng như giải đáp các câu hỏi về tình trạng mụn, thâm, các bạn gọi tới tổng đài miễn cước 1800 6225 hoặc kết nối Zalo TẠI ĐÂY để được Dược sĩ giải đáp các thắc mắc nhanh chóng nhất.
Đặt mua sản phẩm TẠI ĐÂY
Tài liệu tham khảo:
- [1]: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22070422/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3080563/
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/symptoms-causes/syc-20368047